Mousso-espiralo-serpentouso
Tortella tortuosa
Pottiaceae
Nom en français : Tortelle tortueuse.
Descripcioun :Aquelo mousso coumuno trachis en couissin o en mato denso sus li roco cauquiero. Li fueio de 2 à 6 mm, acabado pèr uno longo pouncho, se recounèisson coume tóuti li Tortella à soun V entre la baso ialino e lou aut verd. Un cop seco devènon touto torso, serpentouso. La sedo de l'espouroufite èi longo de 2 à 3 cm e l'urno (3 mm) a un peristome espirala de 2 à 3 tour.
Usanço :Poudèn s'engana emé d'àutri mousso dóu gènre Tortella.
Port : Acroucarpo
Taio : 2 à 5 cm
Fueio : 2 à 6 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortella
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 2 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala à 2 o 3 tour
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 50 à 2000 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Roco
- Claparedo
- Souco d'aubre
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-oulartico
e Mediterrano
Ref. sc. : Tortella tortuosa (Hedw.) Limpr., 1888
Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753